پیمانهای پولی؛ چالشها و راهکارها - گزارش بازار ایران
طبق این گزارش که توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ایران تهیه شده است، امروزه، حجم عمدهٔ تجارت جهانی برحسب تعداد محدودی از ارزها به ویژه دلار انجام میشود. ازآنجا که پس از جنگ جهانی، طبق معاهدهٔ برتون وودز، دلار به عنوان ارز اصلی جهانی در نظر گرفته شد؛ این ارز همچنان غلبهٔ خود را در جهان حفظ کرده است. نقش کلیدی سیاستهای ایالات متحده و دلار در تجارت و تأمین مالی دنیا، امروزه دلار را به سلاحی اقتصادی در برابر کشورهای دیگر تبدیل کرده است. در حال حاضر، حدود 60 درصد از کشورها که نزدیک به هفتاد درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص دادهاند، از دلار به عنوان لنگر ارزی خود استفاده میکنند. این در حالی است که سهم ایالات متحده از تولید ناخالص داخلی جهان، از 30 درصد در پایان جنگ جهانی دوم به حدود 20 درصد کاهش یافته است و از سوی دیگر سهم چین چهار برابر شده و به حدود 16 درصد رسیده است. به نظر میرسد بانکهای مرکزی جهان در متنوع سازی ذخایر ارزی خود مصمم هستند. تا پایان سه ماههٔ اول سال 2019، کشورها 10.9 تریلیون دلار ذخایر ارزی داشتهاند که 61.8 درصد معادل 6.74 تریلیون دلار از این ذخایر برحسب دلار بوده است. این کمترین سهم دلار از ذخایر ارزی جهان از سه ماههٔ چهارم سال 2013 بدین سو محسوب میشود. از سوی دیگر، 20.2 درصد معادل 2.2 تریلیون دلار از ذخایر ارزی جهان برحسب یورو بوده است که رشد زیادی را نسبت به سال 2014 نشان میدهد. در سالهای اخیر، دلارزدایی و تجارت با پولهای ملی به مسئلهای مهم برای چین، ایران، ترکیه، روسیه و حتی برخی کشورهایی تبدیل شده است که روابط خوب با امریکا دارند. برای مثال روسیه در نوامبر 2016، قراردادهای آتی نفت خام اورال را برحسب روبل در بورس کالای بینالمللی سنپترزبورگ راهاندازی کرد. همچنین در بورس انرژی ایران یورو، ریال، و سبدی از دیگر ارزها برای تسویهٔ معاملات نفت خام از جولای 2011 مورد استفاده قرار گرفته است. کشورهای اروپایی از جمله آلمان، فرانسه، بلژیک، و اسپانیا نیز اعلام کردهاند که میخواهند یوان چین را به سبد ذخایر ارزی خود اضافه کنند و در نتیجه ذخایر دلاری خود را کاهش دهند. یکی از راهکارهای مطرح شده برای کاهش وابستگی به دلار و نیز افزایش اعتبار واحد پول کشورها، استفاده از انواع موافقتنامههای پولی و ازجمله پیمانهای پولی و به کارگیری پولهای ملی کشورها در مبادلات تجاری میان آنهاست. از زمان وقوع بحران مالی جهانی، تعدادی از موافقتنامههای پولی تحت عنوان پیمانهای پولی میان بانکهای مرکزی کشورها منعقد شده است. گرچه در چند سال گذشته اقدامات گوناگونی برای استفاده از ظرفیت پیمانهای پولی در نظام اقتصادی ایران صورت گرفته است، برخی موانع و چالشها موجب شده است تا به حد کافی از ظرفیت این پیمانها استفاده نشود. در گزارش پیش رو ضمن معرفی مختصر ماهیت و پیشینهٔ پیمانهای پولی و همچنین تبیین مزایای آن، برخی از مهمترین چالشهای پیش روی استفاده از این سازوکار در نظام اقتصادی کشور نیز بررسی و تحلیل و راهکارهای احتمالی برای رفع آنها پیشنهاد خواهد شد.
مواردی که با دانلود این تحقیق بازار ایران میتوانید از آن آگاهی یابید:
-
تعریف و ماهیت پیمانهای پولی
-
مزایای پیمانهای پولی
-
تجربه ایران در زمینه پیمانهای پولی
-
ظرفیت پیمانهای پولی در ایران
-
و موارد دیگر...