واکاوی نرخهای پرداختی در زکات و خمس
طبق این گزارش که توسط پژوهشکده امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه شده است، در اسلام پرداختهاي مالی متعددي به دلایل مختلف و براي مصارف گوناگونی در نظر گرفته شده است. برخی از این منابع جنبه اخذ جریمه در قبال انجام خطا دارد مانند کفارات و دیات که طبعاً اگر تخلفی صورت نگیرد درآمدي حاصل نمیشود یا توزیع نمیگردد و برخی دیگر جنبه بازتوزیعی و تأمین مالی دولت براي انجام وظایفی که بر عهدهاش گذاشته شده است را دارد مانند زکات و خمس. این دو پرداخت مالی، بخش اصلی مالیات اسلامی را به عنوان پایه مالیاتی تشکیل میدهند. نظام مالیاتی در مواردي با معافیتهاي مالیاتی همراه است که نظام پرداخت زکات و خمس نیز از این ویژگی برخوردار است. آستانه معافیت و پرداختهاي مالیاتی در نظام زکات و خمس، با نصاب تعیین میشود. نصابها معین میکنند در کالاهاي مشمول زکات، چه مقدار زکات و از چه جنسی باید پرداخت گردد. در واقع اولین نصاب، آستانه معافیت مالیاتی و نصابهاي بعدي، نرخهاي مالیاتی را در بازههاي مختلف تعیین میکنند. این نصابها در بیشتر موارد، به گونهاي نامنظم به نظر میرسند که در نگاه اول، نمیتوان قاعده کلی و معیار قابل قبولی براي آنها یافت؛ به خصوص آن که در روایت وارد شده دین خدا با عقول انسانها سنجیده نمیشود. در عین حال میتوان با استفاده از این نصابها مذاق شارع را به دست آورد و از آن براي طراحی نظام مالیاتی در کشور اسلامی الگو گرفت و رهیافتهایی استخراج کرد. به همین منظور در این گزارش پرداختهاي اجباري زکات و خمس، تبیین و نصابهاي آنها بررسی میشود. در ادامه رهیافتهایی از نظام پرداختهاي واجب اسلام براي نظام مالیاتی کشور عنوان خواهد شد.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- پرداختهاي اجباري زکات و خمس
- أنصاب و مقادیر زکات و خمس
- رهیافتهایی از نصابهاي زکات و خمس
- عدم لزوم تصديگري دولت
- و موارد دیگر...