مطالعات سند ملی آمایش سرزمین: بخش بهداشت و درمان
طبق این گزارش که توسط مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه شده است، آمایش سرزمین، ارزیابی نظاممند عوامل طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به منظور یافتن راهی برای تشویق و کمک به جامعه بهرهبرداران در انتخاب گزینههایی مناسب برای افزایش و پایداری توان سرزمینی در جهت برآورد نیازهای جامعه است. به بیانی دیگر، توزیع متوازن و هماهنگ جغرافیای کلیه فعالیتهای اقتصادی-اجتماعی در پهنه سرزمین متناسب با قابلیتها و منابع طبیعی و انسانی را آمایش سرزمین میگویند. از مهمترین خصوصیات برنامه آمایش سرزمین جامعنگری- کیفیت و سازماندهی فضایی آن است. برای سازماندهی فضایی مناسب نیاز است که تمام الزامات و زیرساختهای آن از جمله زیرساختهای مرتبط با سلامت دیده شود. تعریف گزارش آمایش سرزمین در حوزه سلامت، با در نظر گرفتن این دغدغه تعریف شده است. در این گزارش با تمرکز بر بخش سلامت، 8 بخش در شرح خدمت دیده شده است که در بخش اول، به تحلیل اسناد بالادستی و تحلیل تجارب آمایش در سطح داخلی و بینالمللی پرداخته شده است. این گزارش، نتایج مطالعه در بخش اول را با در نظر گرفتن این سه قسمت، ارائه کرده است .در قسمت اول گزارش، تحلیل اسناد بالادستی در دو بخش جهتگیری کلی اسناد و جهتگیری آمایشی آنها ارائه شده است. مهمترین جهتگیری آمایشی اسناد بالادستی بر مواردی نظیر تمرکز بر شبکه بهداشتی و درمانی منطبق بر نظام سطح بندی و ارجاع، پزشک خانواده، ایجاد و تقویت زیرساختهای مورد نیاز برای تولید فرآوردهها و مواد اولیه دارویی، واکسن، تجهیزات پزشکی، تشکیل پرونده الکترونیک سلامت، توسعه طب سنتی و تقویت نظام نوآوری تأکید داشت .در قسمت دوم گزارش، تجارب داخلی آمایشی مرتبط با بخش سلامت تحلیل شدند. برای این منظور ابتدا تمامی اطلاعات آمایشی ایران به تفکیک استانها، شامل 31 استان از سازمان برنامه و بودجه دریافت شد. سپس اطلاعات استانها به تفکیک مناطق آمایشی شامل 10 منطقه آمایشی گروهبندی شدند. در ادامه اطلاعات آمایشی مرتبط با بخش سلامت در شش زیرگروه و در سه بازه زمانی گذشته، حال و آینده طبقهبندی شدند. در قسمت سوم گزارش، مطالعه مرور سریع برای شناسایی و تحلیل تجارب سایر کشورها در انجام انواع مطالعات آمایش سلامت انجام شد. در نهایت یازده مطالعه انتخاب و اطلاعات مرتبط با تجارب کشورها در زمینه بعد سلامت آمایش سرزمین احصا شد. تحلیل یافتههای به دست آمده در قالب نکات قابل توجه در انجام یک مطالعه آمایشی در بخش سلامت، انجام و ارائه شده است. انواع حوزههای مورد توجه در مطالعات شامل کنترل ترافیک، توجه به سلامت و رشد کودکان، کنترل چاقی و افزایش تحرك، بلایای طبیعی، حفاظت از محیط زیست، کنترل انواع آلودگیها شامل آلودگی هوا، آب، خاك و صوتی، امنیت غذایی، دسترسی به تسهیلات و کاهش فقر هستند. در بسیاری از مطالعات اشاره شده بود که توجه صرف به شاخصهای سلامت ( مانند انواع شاخصهای دسترسی به خدمات ) اثربخش نبوده و نباید از اثرات الگوی آمایشی بر بخش سلامت غافل شد. از مهمترین ویژگیهای مطالعات خارجی میتوان به مشارکت بالای تمامی ذینفعان حتی نمایندگان کودکان، در مطالعات آمایشی، همکاری مشترك بخش دولتی و خصوصی، شبکهسازی ذینفعان پیش و در طول انجام مطالعه و تداوم در انجام مطالعات و استفاده از سیستمهای نظارت و بازخورد اشاره کرد.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- تحلیل اسناد بالادستی
- تحلیل تجارب مناطق آمایشی داخلی
- بررسی تجارب سایر کشورها در زمینه بعد سلامت آمایش سرزمین
- توزیع فضایی زیرساختها و فعالیتهای بخش سلامت
- و موارد دیگر...