نقدی بر شاخص ضریب جینی از منظر عدالت اسلامی
طبق این گزارش که توسط دفتر مطالعات بنیادین حکمرانی مرکز پژوهشهای مجلس تهیه شده است، شاخصها و استانداردهای تعریف شده در عرصههای مختلف اجتماعی نقش مهمی در جهتدهی به سیاستها و ترسیم شیوه مطلوب حکمرانی داشته و از مهمترین ابزارهای سیاست ورزی هستند. از این رو میتوان ادعا داشت که اصلاح و تحول در حکمرانی، بدون بازبینی در شاخصها و استانداردهای تعریف شده و نیز جایگاه و قلمرو به کارگیری آنها میسر نخواهد بود. ضریب جینی همواره به عنوان یک شاخص بسیار متداول مرجع تحلیل بسیاری از سیاستهای تخصیصی و توزیعی و جهتگیریهای سیاستی در حوزه نابرابری و رفاه در کشورهای مختلف به خصوص ایران بوده است. این شاخص اما در قضاوت از منظر نظریه عدالت اسلامی با نواقص و ضعفهای بسیاری روبهروست و جایگاه به کارگیری آن نه تنها سمت و سوی اسامی ندارد، بلکه از جهاتی در تناقض با مبانی عدالت اسلامی است. در این گزارش سعی شده تا نقدی بر این شاخص از بستر مبانی اسلامی داشته و در نهایت شیوه صحیح به کارگیری آن را روشن و مشخص کنیم. آنچه از این گزارش نتیجه شده آن است که ضریب جینی به عنوان شاخص ارزیابی نابرابری در جامعه باید در ابتدای فرایند توزیع و تخصیص به کارگرفته شود و به کارگیری آن به عنوان ابزاری برای قضاوت کلان پیرامون وضعیت نهایی توزیع ثروت و درآمد در جامعه خطای فاحشی است. این خطا از سویی سیاستهای تجویزی را آغشته به رنگ و بوی سوسیالیستی نموده و از سوی دیگر منجر به آدرس غلط به سیاستگذار شده و او را به درگیری با معلولها به جای پرداختن به علتهای ناعدالتی مشغول میکند.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- ضریب جینی
- تأملی پیرامون مفهوم برابری
- جایگاه صحیح ضریب جینی در نظریه عدالت اسلامی
- و موارد دیگر...