واکاوی مفاد سبک زندگی در اسناد سیاستی و برنامههای توسعه
طبق این گزارش که توسط دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهشهای مجلس تهیه شده است، مفهوم سبک زندگی در زمره مفاهیم نوینی است که برای بیان پارهای از واقعیتهای فرهنگی از آن استفاده میشود. این عبارت ابتدا توسط آلفرد آدلر در سال 1929 میلادی به کار برده شد. سبک زندگی نمایانگر نگاه فرد به زندگی، جهان و ارزشهای مورد قبول او و نماد هویت افراد یک جامعه است که تمامی جنبههای زندگی آنان را دربرمیگیرد. این مفهوم از یک سو طیف وسیعی از رفتارهای فردی از جمله تنظیم زمان، نسبت کار و فراغت، شیوه پوشش، تنوع غذایی، نوع خودرو، سبک معماری منزل، میزان و تنوع مصرف انواع سرگرمی را شامل شده و از سوی دیگر، رفتارهای اجتماعی همچون آداب و رسوم، شیوه برخورد و سخن گفتن، شیوه برپایی مراسم و جشنها و بسیاری از رفتارهای دیگر را پوشش میدهد. با مرور مفهوم سبک زندگی در سنت جوامع غربی، در پژوهشهای انجام شده پیرامون آن نشان میدهد که این پژوهشها غالباً بر مدار مصرف، سازمان یافتهاند و سبک زندگی را براساس الگوی خرید کالا تعریف کرده و الگوی مصرف را بهترین شاخص سبک زندگی میدانند؛ اما حقیقت آن است که تحلیل سبک زندگی، به صرف بررسی الگوهای مصرف مادی محدود نشده و عناصری بیش از مصرف کردن را در زندگی دربرمیگیرد؛ از چگونگی گذران وقت گرفته تا شکل تفریحات، نحوه پوشش، شیوه صحبت کردن و یا حتی ساخت هویت و کسب اعتبار در صفحات مجازی را شامل میشود. به این معنا، سبک زندگی را میتوان مفهومی پست مدرن دانست که مفاهیمی چون طبقه یا هویت در قشربندیهای اجتماعی سنتی، را به حاشیه برده است. حال به منظور پیگیری نوع نگاه جامعه اسلامی به مقوله سبک زندگی که لزوماً مبتنی بر مصرفگرایی نبوده و مقرر دارد رویکرد سیاستگذاری فرهنگی بومی خود را تبیین کند، باید این موضوع را در بیانات رهبر معظم انقلاب، همچنین اسناد بالادستی و سیاستهای کلی جستجو و سپس ملاحظه کرد در برنامههای توسعه، به عنوان اصلیترین سند برنامه برای دستگاههای فرهنگی و همچنین اسناد و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان جایگاهی که مسئولیت قرارگاهی را باید برای حوزه فرهنگ ایفا کند، چگونه موضوع سبک زندگی نمود پیدا کرده است و بر اساس آن ضمن آسیبشناسی این روند، پیشنهادهایی ارائه داد.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- سبک زندگی؛ بخش حقیقی و اصلی تمدن اسلامی
- جایگاه موضوع سبک زندگی در برنامههای توسعه کشور
- جایگاه موضوع سبک زندگی در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی
- زنجیره تمدنسازی
- و موارد دیگر...