طبق این گزارش که توسط دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه شده است، اصل83  قانون اساسی از جمله اصولی متعالی و هوشمندانه‌ایی است که به رغم نیاز به قوانین تخصصی و تکمیلی، در حد یکی از اصول قانون اساسی بدون تفسیر و پشتوانه‌های حمایتی باقی مانده است. این اصل اگر چه بناها و اموال دولتی که در دسته نفایس ملی قرار دارد را بدون تصویب مجلس شورای اسلامی غیر قابل انتقال به غیر دانسته و نفایس ملی منحصربه‌فرد را در هر صورتی غیر قابل انتقال به غیر در نظر گرفته است، اما موضوعات کلیدی همچون نفایس ملی و منحصربه فرد چه هستند و با چه سازوکاری قابل تشخیص خواهند بود را به صورت مبهم مطرح کرده است. بررسی مشروح مذاکرات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز صرفا مقوله‌هایی مثل تفاوت نفایس ملی و منحصربه‌فرد، کارکرد نفایس ملی، لزوم تنظیم قوانین عادی برای نفایس ملی، اهمیت فرهنگی نفایس ملی و محدودیت در واگذاری نفایس ملی به کشورهای دیگر را قابل تحلیل می‌کند و اساساً موضوعات کلیدی دیگر را به تفسیر و توسعه مفهومی توسط کارشناسان حوزه واگذار کرده است. مفاهیمی چون آثار ملی، عتیقه، اموال تاریخی-فرهنگی و ... دارای سابقه تقنین و جایگاه حقوقی است که طبیعتاً تعریف نفایس ملی در تکمیل یا امتداد این مفاهیم، نظام طبقه‌بندی مرتبط با میراث فرهنگی را تکمیل خواهد کرد. رویکرد فعلی جاری کشور در قبال نفایس ملی و منحصربه‌فرد به شکل بررسی آثار معرفی شده به کمیته‌ای در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است. در این کمیته که همچنان بدون معیار ابلاغی فعالیت می‌کند، خبرگی و نظرات صاحب‌نظران مبنای تشخیص نفیسه ملی است. همچنین مطابق عرف، آثار ملی که در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت می‌شود از آن جهت که با حفظ مالکیت کشور نسبت به اثر، متعلق به مردم جهان در نظر گرفته می‌شود، در دسته نفایس نیز قابل پذیرش است. هر چند که این رویکرد الزاما به معنای معیاری دقیق و مناسب برای تشخیص نفایس در نظر گرفته نمی‌شود. بنابراین در این گزارش تلاش شده تا با استفاده از نظرات خبرگان و گردآوری مستندات اجرایی مرتبط با نفایس ملی و منحصربه‌فرد، نیازهای تقنین حوزه نفایس ملی و منحصربه‌فرد شناسایی شود.

مواردی که با دانلود این گزارش می‌توانید از آن آگاهی یابید:

• معیارها و مصادیق نفایس ملی و منحصربه‌فرد
• تکلیف دولت در مورد حفاظت از نفایس
• اهلیت بهره‌بردار از نفایس
• مشخص شدن وضعیت نفایس ملی در اختیار غیردولت
• و موارد دیگر...