تحولات جهانی و پیامدهای آن بر اقتصاد ایران؛ با تأکید بر سیاست افزایش نرخ بهره آمریکا
طبق این گزارش که توسط مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری سازمان برنامه و بودجه تهیه شده است، اقتصاد ایران در ماههای اخیر، شاهد تحولات بسیاری هم از ناحیه داخل و هم در سطح جهانی بوده که هر یک به نوبه خود، دارای اثرات و پیامدهای متفاوتی بر اقتصاد کشور میباشند. نوسانات بازار نرخ ارز و افزایش سطح قیمتها در سه ماه ابتدایی سال 1401، مهمترین اثرپذیری اقتصاد از تحولات مذکور است. مهمترین تحولات جهانی شامل افزایش نرخ بهره آمریکا در نتیجه سیاست پولی انقباضی فدرال رزرو، بحران اوکراین و درگیری نظامی این کشور با روسیه، همهگیری کرونا و سویههای جدید آن و تحولات کشورهای همسایه ایران ( مانند بحران افغانستان، تحولات عراق و سیاستهای اقتصادی ترکیه ) است. این تحولات در کنار سیاستهای اقتصادی داخل مانند حذف ارز ترجیحی، رشد مستمر نقدینگی در ماهها و سالهای گذشته و برخی سیاستهای اصلاحی دیگر دولت ( مانند سیاستهای مالیاتی در بودجه مصوب سال 1401 ) به همراه تحریمهای تحمیلی به اقتصاد کشور، موجب ایجاد نوسانات قیمتی اخیر در اقتصاد کشور شده است. گزارش حاضر با تحلیل هریک از این تحولات، کانالهای اثرگذاری آنها بر اقتصاد جهان و سپس اقتصاد ایران را مورد بررسی قرار میدهد. تأکید اصلی گزارش بر تحولات سیاست پولی آمریکا است که به واسطه افزایش نرخ بهره بانکی و اثرات سریع و قابل توجه آن، اقتصاد بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی را تحت تأثیر قرار داده است. در وهله اول، اثرگذاری مستقیم این سیاست آمریکا بر اقتصاد ایران به لحاظ نظری و تجربی مورد ارزیابی قرار میگیرد. سپس کانالهای غیرمستقیم که به واسطه کشورهای تحت تأثیر این سیاست در سطح جهانی ممکن است اقتصاد ایران را مورد اصابت قرار دهد، تحلیل شده است. واکنش کشورهای مختلف در قبال افزایش نرخ بهره آمریکا میتواند به لحاظ میزان مراودات آنها با ایران، اثرات متفاوتی را بر اقتصاد کشور ایجاد کرده و بخشهای مختلفی از اقتصاد را هدف قرار دهد.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- سیاست افزایش نرخ بهره آمریکا
- تحولات بحران اوکراین و تأثیر آن بر اقتصاد جهان و ایران
- سیاستهای تجاری جدید اتحادیه اروپا
- تحولات کشورهای همسایه و تأثیر آنها بر اقتصاد ایران
- و موارد دیگر...