طبق این گزارش که توسط دفتر مطالعات بخش عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه شده است، این گزارش، تصویری غیرفنی از لایحه بودجه سال 1402 کل کشور ارائه می‌کند. برای خواندن این گزارش، سواد مقدماتی مالی یا اقتصادی خاصی نیاز نیست. به منظور ساده سازی، اعداد گرد شده و برخی جزئیات و پیچیدگی‌ها نادیده گرفته شده‌اند. موارد اندکی پیچیده‌تر یا نه چندان ضروری در داخل قاب نوشته شده تا در صورت تمایل، خواندن آن به وقت دیگری موکول شود. گزارش حاضر صرفاً در پی روایت بودجه به زبان غیرفنی برای عموم است تا بتوانند با تقویت دانش بودجه‌ای خود، همراه و دنبال کننده بهتری برای تصمیمات وکلایشان در مجلس بوده و با درک بهتر نسبت به شرایط موجود، انتظارات خود از فرایند بودجه را تعدیل کنند. گزارش‌های فنی و موضوعی، به همراه راهکارهای اصلاحی پیشنهادی مرکز پژوهش‌ها برای بررسی نمایندگان و عموم مردم در گزارش‌های دیگر این مرکز منتشر می‌شود. همه ساله در این گزارش، به منظور آشنایی عموم، بر یكی از وجوه بودجه تمركز بیشتری می‌شود. برخی از محورهای برجسته شده در گزارش‌های سال‌های قبل عبارت بودند از واقع‌نمایی در بودجه، شیوه تصمیم‌گیری در مورد درآمدهای نفتی، عمران در بودجه، شفافیت و بودجه، بودجه‌های چندگانه داخل بودجه، درآمدهای اختصاصی و متفرقه، کسری در بودجه، بودجه‌ریزی موسوم به مبتنی بر عملكرد، تحریم و بودجه، بودجه‌های استانی، بخش‌های اختیاری و صلاحدیدی بودجه و... . در گزارش امسال ضمن تأکید بر محور اصلی گزارش سال قبل، یعنی اجتناب از کسری بودجه غیرقابل تأمین و پولی شدن آن، بر سه اصل مهم و بنیادین در بودجه‌ریزی تأکید شده است که عبارتند از شفافیت، جامعیت و برنامه‌محوری. ادعای محوری این گزارش، که به کمک شواهد متعددی از عملکرد بودجه سال‌های اخیر پشتیبانی می‌شود، این است که بدون رعایت این سه اصل، عمده تلاش‌های دولت و به ویژه مجلس در تهیه، بررسی و تصویب بودجه اصطلاحاً سرکاری است. در این گزارش، پس از ذکر نکاتی درخصوص ضرورت و فلسفه بودجه، ابتدا کلیات لایحه بودجه را مرور می‌کنیم تا بدانیم وقتی از لایحه بودجه سال 1402 حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم. سپس تفاوت‌های بودجه‌ای را که نوشته و تصویب می‌شود، با بودجه‌ای که در عمل به اجرا در می‌آید بررسی کرده و در نهایت، با تأکید بر سه اصل فوق، راهکارهایی برای نزدیک‌تر شدن این دو بودجه ( بودجه مکتوب و بودجه در عمل ) پیشنهاد می‌کنیم.

مواردی که با دانلود این گزارش می‌توانید از آن آگاهی یابید:

• روایتی از لایحه بودجه سال 1402
• ارقام و جداول کلان لایحه بودجه
• بودجه کاغذی – بودجه واقعی
• اعتبارات استانی
• و موارد دیگر...