ارتقای اقتدار بانک مرکزی از مسیر تدوین قانون بانک مرکزی
طبق این گزارش که توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی تهیه شده است، به طورکلی، اقتدار بانک مرکزی به معنای توانایی این نهاد در تنظیم سیاستهای پولی و ارزی فارغ از هرگونه فشارهای سیاسی ( دخالت دولت و یا سایر گروههای ذینفع و احزاب ) است؛ به نحوی که مقام پولی بتواند در راستای ماموریتها و اهداف سیاستی خود با کمترین هزینه اجتماعی اقدامات موثر به عمل آورد. در این شرایط، چون مقام پولی در راستای اهداف و ماموریتهای خود دارای اختیارات کافی است، بنابراین باید پاسخگو نیز باشد. این رویکرد که در ادبیات اقتصادی با عنوان استقلال بانک مرکزی مطرح میشود، به دنبال آن است که با ارتقای ساختار حکمرانی بانک مرکزی، زمینههای تخصیص مناسبتر منابع، کاهش نااطمینانی، ایجاد افق طولانیتر برای سرمایهگذاری و از این گذر تحقق رشد پایدار غیرتورمی در اقتصاد را محتملتر سازد. بر این اساس طی دهههای گذشته، کشورهای متعددی سعی کردهاند با بازنگری نقش و جایگاه بانک مرکزی از طریق تصویب یا اصلاح قوانین مرتبط، استقلال این نهاد در پیگیری اهداف مشخص آن و به ویژه مهار تورم را فراهم کنند. در نتیجه این تغییرات، طی سه دهه گذشته میانگین نرخ تورم بسیاری از کشورها روند نزولی را سپری کرده است. با توجه به آن که قانون بانک مرکزی ج.ا.ا. طی پنج دهه گذشته همگام با تحولات ادبیات اقتصادی بانکداری مرکزی به روزرسانی نشده و وجود اهداف اقتصاد کلان متعدد بدون اولویتبندی مشخص، زمینههای استیلای سیاست مالی بر سیاستهای پولی و محدودشدن فضای سیاستی بانک مرکزی را شکل داده، در ادامه سعی بر آن است که با تبیین مفهوم استقلال در ادبیات تجربی و همچنین نحوه سنجش آن، قوانین بانکهای مرکزی کشورهای منتخب بررسی شود. بدین منظور در بخش نخست به بررسی مفهوم استقلال و ابعاد آن در ادبیات اقتصادی پرداخته میشود و سپس این ابعاد در قوانین بانکهای مرکزی کشورهای مختلف شناسایی میشود. با توجه به اهمیت کیفیت نهادی در فراهم کردن زمینه مساعد برای اجرای سیاستهای اقتصادی و همچنین نقش حکمرانی خوب در افزایش اثربخشی این سیاستها، در خلال بحثهای ارائه شده به این مهم اشاره خواهد شد. در بخش پایانی نیز با توجه به وضعیت فعلی قانون بانک مرکزی ج.ا.ا.، پیشنهادهایی برای اصلاح قوانین در راستای افزایش اقتدار بانک مرکزی ارائه میشود.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- ابعاد استقلال بانک مرکزی
- بررسی تطبیقی قوانین بانکهای مرکزی
- ساختار سازمانی بانک مرکزی
- و موارد دیگر...