تحلیل رفتار مشتری در بازار صنایع غذایی ایران
طبق این گزارش که توسط معاونت مطالعات اقتصادی و آیندهپژوهی اتاق بازرگانی تهران تهیه شده است، بازار صنایع غذایی ایران یکی از بزرگترین و راهبردیترین بخشهای اقتصادی کشور است که نهتنها بر امنیت غذایی و سلامت جامعه تأثیر دارد، بلکه نقش مهمی در رفاه خانوار و ثبات اجتماعی ایفا میکند. رفتار مصرفکننده در این بازار تحت تأثیر مجموعهای پیچیده از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جمعیتشناختی و فناورانه است. در سالهای اخیر، تورم مزمن و نوسانات قیمت مواد اولیه باعث کاهش قدرت خرید خانوارها شده و گرایش به کالاهای ارزانتر، بستهبندیهای کوچک و جایگزینهای اقتصادی افزایش یافته است. حساسیت به قیمت و جستوجوی ارزش، بخشی ثابت از تصمیمگیری خرید شده و وفاداری به برند تحت فشار اقتصادی شکننده قرار گرفته است.عوامل جمعیتشناختی و ساختاری نیز شکلدهنده تقاضا هستند؛ کاهش اندازه خانوارها به میانگین 3.1 نفر، رشد جمعیت شهری به 77 درصد و افزایش تعداد خانوارها به حدود 28 میلیون (مرکز ملی آمار، 1404) موجب افزایش تقاضا برای غذاهای آماده، نیمهآماده و بستهبندیهای کوچک شده است. طبقه اقتصادی-اجتماعی نیز نقش تعیینکنندهای دارد؛ خانوارهای متوسط به محصولات فرآوریشده و سلامتمحور تمایل بیشتری دارند، در حالی که خانوارهای کمدرآمد به کالاهای ارزان و سنتی گرایش دارند.همچنین عوامل فرهنگی و سبک زندگی مانند دیجیتالشدن خرید، رشد پلتفرمهای آنلاین و شبکههای اجتماعی، تصمیمگیری مصرفکننده را شفاف، دادهمحور و ارزشمحور کرده است. همزمان، افزایش سواد تغذیهای و گرایش به سلامت موجب رشد بازار محصولات کمچرب، پروبیوتیک، ارگانیک و نوشیدنیهای گیاهی شده است. مصرفکنندگان اما همچنان به حفظ غذاهای سنتی و پذیرش نوآوریهای مدرن علاقهمند هستند و این وضعیت بازار چندلایه، فرصتهای قابلتوجهی را برای تولیدکنندگان فراهم میکند.در این شرایط چندوجهی و در کنار عوامل زمینهساز ناپایداری در بازار (مانند پیامدهای تحریم و بیثباتی اقتصادی)، موفقیت شرکتها در بازار صنایع غذایی ایران نیازمند اتخاذ استراتژیهای ترکیبی و متنوع است: توسعه محصولات سلامتمحور و ارگانیک، بستهبندیهای مناسب و کوچک، نوآوری در طعم و فرمولاسیون، بازاریابی دیجیتال و شفافیت اطلاعات غذایی از مهمترین راهبردهای توفیق شرکتها است و درعینحال، دولت میتواند با سیاستهای حمایتی و تنظیمگری هوشمند، از جمله تضمین ثبات قیمت مواد اولیه، حمایت از زنجیره تأمین، تسهیل فروش آنلاین و ارتقای استانداردهای کیفیت و سلامت، شرایط را برای رشد پایدار این بازار فراهم کند. به طور کلی، هماهنگی بین راهبردهای شرکتها و سیاستگذاری دولت، همراه با درک تغییرات سبک زندگی، فشارهای اقتصادی و تحولات فناوری، کلید توسعه پایدار و افزایش سهم بازار و وفاداری مصرفکننده در صنایع غذایی ایران است.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- متغیرهای اقتصادی مؤثر بر رفتار مصرف کننده
- حساسیت مصرف کننده به قیمت و جستجوی ارزش
- تغییر ساختار خانوار و پیامدهای آن بر بازار صنایع غذایی ایران
- بررسی عوامل فرهنگی و سبک زندگی
- و موارد دیگر...