آسیبشناسی خرید اعتباری سهام – گزارش بازار ایران
طبق این گزارش که توسط گروه بازارها و ابزارهای مالی مرکز پژوهش ، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار تهیه شده است، با گسترش بازار سرمایه و ورود معاملهگران جدید، طی سالهای اخیر استفاده از ابزار خرید اعتباری سهام یا به عبارت دیگر خرید اهرمی سهام افزایش چشمگیری پیدا کرده است. استفاده از این ابزار در دوره رونق بازار برای سرمایهگذاران جذابتر خواهد بود. خرید اعتباری هر چند ابزار مناسبی جهت تعمیق بازار و افزایش سرمایهگذاری است، لیکن در صورت عدم وجود ساز و کارهای صحیح نظارتی و مقررات مناسب، ریسکهای متعددی را به بازار و فعالان تحمیل مینماید. به منظور به کارگیری این ابزار در بازار سرمایه، مدلهای مطابق با شریعت متعددی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، لیکن هر یک از این مدلها چالشهای خاص به خود را دارند و دستیابی به یک مدل کاملا بومی و مطابق با شریعت را با مشکل مواجه ساخته است. لذا توجه به مسائل فنی، ریسکهای کارگزاری و مشتریان، ابعاد حقوقی و فقهی به منظور دستیابی به یک مدل جامع ضروری است. در این گزارش، با رویکردی فقهی و عملیاتی، به آسیبشناسی خرید اعتباری پرداخته میشود و مدلهای ارائه شده به منظور تصحیح فقهی این ابزار مورد بررسی و آسیبشناسی قرار گرفته است. خرید اعتباری سهام، یکی از پرکاربردترین ابزارهای بازار سرمایه است که در زمان صعودی بودن بازار، حجم تقاضا برای آن افزایشی خواهد بود. مدل خرید اعتباری در بازار سرمایه متعارف، بر مبنای قرض با بهره است که از دیدگاه شرع مقدس اسلام جزو مصادیق بارز ربا میباشد. بکارگیری این ابزار در بازار سرمایه اسلامی نیازمند تطبیق آن با قواعد شریعت و انجام اصلاحات مد نظر است. علاوه بر مباحث فقهی، چالشهای مالیاتی، فنی و حقوقی و ریسکهای مترتب بر آن نیز بر پیچیدگی مدل عملیاتی افزوده است. کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در ابتدا مدل مشارکت و مرابحه را برای تصحیح مدل متعارف پیشنهاد نمود؛ لیکن به دلیل تحمیل مالیات مضاعف بر کارگزاران، این مدل اجرایی نشد. به منظور تصحیح مدل و رفع چالشهای مدل مرابحه، چندین مدل جدید پیشنهاد گردید ولی هر یک دارای ضعفهایی بود که اجرایی نمودن آن را با مشکل مواجه مینمود. در این گزارش به آسیبشناسی خرید اعتباری سهام به همراه نقد و بررسی مدلهای پیشنهادی پرداخته شده است و در نهایت، مدل جدید کمیته فقهی که مبتنی بر مشارکت بانک با مشتری، همراه با شرط اختیار خرید و فروش است، تبیین گردیده است.
مواردی که با دانلود این تحقیق بازار ایران میتوانید از آن آگاهی یابید:
-
بررسی انواع معاملات در بازار سهام
-
بررسی ساز و کار متعارف خرید اعتباری سهام
-
مدل مشارکت بانک و مشتری همراه با شرط اختیار خرید و فروش
-
و موارد دیگر...