طبق این گزارش که توسط مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان برنامه و بودجه تهیه شده است، صندوق‌های بازنشستگی به عنوان یکی از لایه‌های نظام تأمین اجتماعی، تضمین کننده رفاه بخشی از جامعه هستند. نقش دولت‌ها در نظام بازنشستگی وابسته به مدل‌های تأمین اجتماعی حاکم در جامعه، متفاوت است؛ اما تنظیم‌گری، نظارت و حمایت دولت در نظام بازنشستگی، مخرج مشترک تمامی مدل‌های تأمین اجتماعی در دنیا است. نظام تأمین اجتماعی در ایران نسبت به تغییرات جمعیتی و اقتصادی، حساسیت بالایی داشته و در نتیجه تحولات اقتصادی و جمعیتی که از دو دهه اخیر آغاز شده و تاکنون ادامه دارد، واکنش‌های شدیدی نشان داده است. محیط نامطلوب اقتصاد کلان، کاهش منابع ورودی و افزایش هزینه‌ها، صندوق‌های بازنشستگی را به شدت تحت تأثیر قرار داده و عدم تعادل منابع در مقایسه با مخارج را تولید کرده است. از سوی دیگر، تغییر مؤلفه‌های اجتماعی مانند تغییر در ترکیب جمعیتی ( سنی و جنسیتی )، افزایش مشاغل غیررسمی، افزایش نرخ بیکاری و کاهش ضریب پوشش بیمه‌ای، حق بیمه بازنشستگی را به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمدی صندوق‌های بازنشستگی محدود کرده است. واکنش نظام بازنشستگی به این تغییرات در بروز یک بحران جدی و خارج شدن صندوق‌های بازنشستگی از پایداری مالی و در یک کلام نزدیک شدن به شرایط ورشکستگی خلاصه می‌شود. شاخص‌های پایداری صندوق‌های بازنشستگی در حال فاصله گرفتن از نقاط تعادلی هستند و صندوق‌های بازنشستگی یکی پس از دیگری برای ایفای تعهدات خود با کسری رو به رو شده و از منابع عمومی ارتزاق می‌کنند. در حال حاضر صندوق بازنشستگی کشوری، صندوق تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد به صورت مستقیم به بودجه عمومی وابسته هستند. این گزارش ضمن تحلیل شرایط پایداری صندوق‌ها به بررسی ردیف‌های اعتباری و تبصره‌های مربوط به صندوق‌های بازنشستگی در لایحه بودجه سال 1401 می‌پردازد؛ و در ادامه با تحلیل ریشه‌های وابستگی صندوق‌ها به بودجه عمومی و تبعات آن جمع بندی و پیشنهاد سیاستی خود را ارائه می‌دهد.

مواردی که با دانلود این گزارش می‌توانید از آن آگاهی یابید:

• تأمین مالی در نظام بازنشستگی
• صندوق‌های بازنشستگی در لایحه بودجه سال 1401
• بررسی صندوق فولاد
• تبعات وابستگی صندوق‌ها به بودجه عمومی
• و موارد دیگر...