بررسی اثر شیوع بیماری کرونا بر ستانده بخشهای اقتصادی و توزیع درآمد از مسیر صادرات غیرنفتی زیربخشهای صنعتی
طبق این گزارش که توسط پژوهشنامه بازرگانی تهیه شده است، رهایی از اقتصاد تک محصولی و اتکای اقتصاد کشور به صادرات نفتی، همواره یکی از اهداف اصلی برنامهریزان کشور بوده است و اقدامات صورت گرفته طی سنوات گذشته، ارزش دلاری صادرات غیرنفتی را طی سالهای 1380 تا 1397 از 4/2 میلیارد دلار به 44/7 میلیارد دلار رسانده است. اما در این میان شیوع ویروس کووید 19 ، پیامدهای اقتصادی بسیاری در پی داشته و تقریبا همه کشورهای جهان از جمله ایران را متأثر نموده است و اقتصاد کشورها را در یک وضعیت رکود همراه با نااطمینانی قرار داده است. یکی از مهمترین تبعات انکارناپذیر شیوع ویروس کرونا، کاهش حجم صادرات غیرنفتی کشور به ویژه در ماههای نخست شیوع بیماری مذکور بوده است و به دلیل بسته شدن مرزها و وضع محدودیتهایی بر تجارت کالاها به ویژه توسط کشورهای همسایه، ایران کاهش بی سابقهای در صادرات غیرنفتی را طی دوره مذکور تجربه کرده است. شواهد آماری حا کی از کاهش 44 درصدی در میزان صادرات بخش معدن و صنایع معدنی و متوسط کاهش 28 درصدی صادرات در زیربخش های صنعتی در 4 ماهه نخست سال 1399 نسبت به مدت مشابه در سال 1398 است. تردیدی نیست که کاهش صادرات غیرنفتی در چارچوب سیکل تولیدی، تولید بخشهای اقتصادی را کاهش داده و به تبع آن درآمدهای عوامل تولید را دستخوش تغییر میکند و در حلقه بعدی نیز درآمدهای نهادهای اقتصادی جامعه از جمله خانوارها را متأثر ساخته و مجدداً در یک حلقه بازتکرار شونده، تقاضای مصرفی خانوار از کلیه کالاها و خدمات را محدودتر میسازد. برای رفع این چالش لازم است تدابیر مختلفی برای حمایت از کسب وکارهای آسیب دیده و نیز خانوارهای متأثر از این شرایط اتخاذ شود. اما برای اتخاذ تصمیم مناسب لازم است ابتدا آثار و تبعات کاهش صادرات غیرنفتی بر تولید بخشهای اقتصادی، درآمد عوامل تولید و درآمد نهادهای اقتصادی جامعه (به ویژه دهکهای مختلف درآمدی خانوارهای شهری و روستایی) در چارچوب ضرایب فزاینده حسابداری کمّی سازی شود و پس از آن مسیرهای اثرگذاری شوک مذکور بر تولید بخشهای اقتصادی در چارچوب رویکرد تحلیل مسیر ساختاری مشخص گردند. اگرچه در برخی مطالعات محدود داخلی آثار شیوع کرونا بر برخی بخشهای داخلی اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است اما تا کنون مطالعهای با تمرکز بر بخش خارجی اقتصاد و با هدف بررسی آثار شوک کاهش صادرات غیرنفتی در نتیجه شیوع کرونا بر بخشهای مختلف اقتصادی و توزیع درآمد انجام نگرفته است که این گزارش به منظور پوشش این خلاء پژوهشی انجام شده است. از این رو در این گزارش با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1395 محاسبه شده، آثار و تبعات اقتصادی و اجتماعی کاهش صادرات غیرنفتی بر اثر شوک شیوع ویروس کرونا مورد بررسی قرار میگیرد.
مواردی که با دانلود این گزارش میتوانید از آن آگاهی یابید:
- بررسی حساب تولید
- حساب عوامل تولید
- حساب نهادها
- اثرات کاهش صادرات غیرنفتی
- و موارد دیگر...